Διασχίζοντας τα μονοπάτια των θεών – Φαράγγι του Ενιπέα στον Όλυμπο
Ο Ενιπέας είναι ποταμός της Πιερίας, ο οποίος διαρρέει το Λιτόχωρο.
Μυθολογία
Η ονομασία του ποταμού προέρχεται από τον Ενιπέα, τον ωραιότερο από τους ποτάμιους θεούς, γιο του Ωκεανού και της Τηθύος. Τον Ενιπέα ερωτεύτηκε η Τυρώ, κόρη του βασιλιά Σαλμωνέως και της Αλκιδίκης και σύζυγος του Κρηθέα. Ο Θεός Ποσειδώνας, που είδε την Τυρώ, όταν αυτή έκανε το μπάνιο της στα νερά του ποταμού, την ερωτεύτηκε και πήρε τη μορφή του Ενιπέα, για να μπορέσει να την κατακτήσει. Αυτή εξαπατήθηκε και δέχθηκε τον Ποσειδώνα. Ο Θεός του υγρού στοιχείου αποκάλυψε στη συνέχεια την ταυτότητά του στην Τυρώ και της προανήγγειλε τη γέννηση των δίδυμων παιδιών τους, του Πελία και του Νηλέα.
Εξάλλου, στα νερά του Ενιπέα, σύμφωνα και πάλι με τη μυθολογία, λουζόταν η πανέμορφη Λητώ, η μητέρα του Θεού Απόλλωνα και της Θεάς Αρτέμιδος, ενώ το φαράγγι του Ενιπέα υπήρξε ο τόπος όπου οι Μαινάδες κατασπάραξαν τον ήρωα Ορφέα, ποιητή και φημισμένο μουσικό.
Γεωγραφία
Ο Ενιπέας έχει τις πηγές του στην θέση Πριόνια, σε υψόμετρο 1000 μέτρων. Οι κολυμπήθρες (βάθρες) κατά μήκος του είναι φυσικές πισίνες. Η θερμοκρασία του νερού είναι λίγο πάνω από τους μηδέν βαθμούς Κελσίου και το κολύμπι πρέπει να γίνεται με προσοχή και ποτέ από καρδιακούς.
Το Φαράγγι του Ενιπέα ξεκινά από το Λιτόχωρο, ακριβώς στους πρόποδες του Ολύμπου στην περιοχή των Μύλων σε υψόμετρο 320 μ. και καταλήγει στη θέση Πριόνια σε υψόμετρο 1100 μ., ακριβώς σ’ ένα απ’ τα σημεία, απ’ όπου ξεκινούν οι ορειβάτες, για να κατακτήσουν τις κορυφές του Ολύμπου. Η υψομετρική διαφορά ανάμεσα στις δυο άκρες του Φαραγγιού είναι 740 μ. και το συνολικό μήκος του μονοπατιού είναι 9 χιλιόμετρα. Ο χρόνος για να το περάσει κανείς είναι περίπου 5 ώρες.
Το φαράγγι του Ενιπέα έχει αναδειχθεί και αξιοποιηθεί σε βαθμό που προσελκύει πολλούς τουρίστες κάθε χρόνο. Ωστόσο, η διαδρομή κατά μήκος του ποταμού (είτε στην άνοδο, είτε στην κάθοδο) δεν είναι από τις δημοφιλέστερες του Ολύμπου. Οι περισσότεροι ορειβάτες προτιμούν να την παρακάμψουν και να ανέβουν μέχρι τα Πριόνια με το αυτοκίνητό τους και από κει να συνεχίσουν ορειβατικά μέχρι τις ψηλές κορφές.
Η διαδρομή αυτή, ωστόσο, είναι από τις ομορφότερες, σκιερότερες και σίγουρα η πιο υγρή από όλες! Προσφέρεται για όλες τις ηλικίες και είναι ιδανική για οικογενειακές εξορμήσεις και διανυκτερεύσεις με σχετική ασφάλεια. Το νερό του ποταμού είναι πόσιμο σε όλα, σχεδόν, τα σημεία του και υδρεύει το Λιτόχωρο. Οι φυσιολάτρες ακολουθούν το καλοδιατηρημένο διεθνές μονοπάτι ορειβατικών διαδρομών Ε4, το οποίο φέρει σήμανση και κατατοπιστικές πινακίδες.
Το τοπίο είναι μαγευτικό, η διαδρομή έχει κομμάτια δύσκολα και κομμάτια που προσφέρονται για ξεκούραση και πολλά σημεία που συναντάς τον Ενιπέα και μπορείς να πιεις νερό, να ξαποστάσεις και να απολαύσεις τη δροσιά μέσα στα δέντρα και το νερό. Η εναλλαγή ανηφόρας – κατηφόρας είναι συνεχής και αυτό είναι μια από τις ιδιαιτερότητες της διαδρομής. Το μόνο σίγουρο είναι ότι τη συγκεκριμένη διαδρομή, ο καθένας με το ρυθμό του, τη βγάζουν όλοι.
Εντυπωσιακές ορθοπλαγιές, χαράδρες και ρεματιές, πυκνή βλάστηση, γραφικές ξύλινες γέφυρες, τρεχούμενα νερά, λιμνούλες με κρυστάλλινα νερά και μικροί καταρράκτες συνθέτουν ένα υπέροχο φυσικό περιβάλλον, που γοητεύει τους λάτρεις των ορεινών διαδρομών. Σχεδόν όλη η διαδρομή είναι στη σκιά μέσα σε δάσος με πανύψηλα δέντρα, όπου άλλοτε κυριαρχεί η οξιά και άλλοτε το πεύκο αλλά και άλλα είδη δένδρων και θάμνων, δημιουργώντας έτσι ένα μοναδικό σύνολο.
Στο δεύτερο μισό της διαδρομής συναντάμε το Άγιο Σπήλαιο, όπου ασκήτευσε ο Άγιος Διονύσιος ο εν Ολύμπω.
Μετά από διαδρομή είκοσι λεπτών περίπου φθάνουμε στην Ιερά Μονή του Αγίου Διονυσίου, την οποία αξίζει να επισκεφθούμε μιας και παραμένει ανοιχτή για τους προσκυνητές από τον Απρίλιο έως τον Οκτώβριο. Σε ανακαινισμένο κτίριο του 19ου αιώνα φιλοξενούνται κειμήλια της παλαιάς μονής, που ιδρύθηκε το 16ο αιώνα και αποτέλεσε επαναστατικό ορμητήριο σε διάφορες περιόδους.
Μετά από 10λεπτη πεζοπορία αφού περάσουμε το μοναστήρι, κατηφορίζει στα αριστερά μας μονοπάτι, που οδηγεί σε λίγα λεπτά στους πανέμορφους καταρράκτες του Ενιπέα.
Στο τέλος της διαδρομής υπάρχει ως ανταμοιβή το καταφύγιο στα Πριόνια, όπου σερβίρει ντόπια κρέατα, νόστιμη φασολάδα και άλλα πιάτα, καθώς και παγωμένη μπύρα, σίγουρο κίνητρο για όσους δεν κάνουν συστηματική πεζοπορία!